Aktualności

Za pamięć waszą i naszą!

W stulecie wojny 1920 roku

Bolszewicka nawała, rozlewająca się w 1920 r. poza granice ówczesnej Rosji i niszcząca dotychczasowy porządek, na swej drodze napotkała odradzające się państwa – Ukrainę i Polskę. Naddnieprzańska Ukraina budziła się z politycznego niebytu i z czasem podjęła walkę o własną państwowość. Także Ukraińcy w Galicji w roku 1918 stanęli do walki, która miała doprowadzić do stworzenia państwa, wspólnego z pobratymcami z „Wielkiej Ukrainy”. Jednak te plany legły w gruzach pod naporem Polaków, dla których Polska bez Lwowa była nie do pomyślenia, a stepy ukrainne stanowiły nieodłączny element narracji o polskiej niepodległości.

Niedawno swe 90 urodziny obchodził Nasz Wielki Przyjaciel, Pan Roman Szagała, jeden ze współzałożycieli Ukraińskiego Towarzystwa HIstorycznego w Polsce. Z tej okazji złożyliśmy Dostojnemu Jubilatowi życzenia za pośrednicztwem tygodnika "Nasze Słowo" (nr 23). Powtarzając tu raz jeszcze gromkie "Mnohaja lita!" chcielibyśmy przy okazji przypomnieć Jego encyklopedyczny  biogram.

Roman Szagała urodził się 22 maja 1930 roku w Aksmanicach w powiecie przemyskim w rodzinie rolników – ojca Bazylego i matki Marii z domu Baran. Czteroklasową szkołę podstawową ukończył w Aksmanicach. W lipcu 1945 roku został przyjęty do II klasy Ukraińskiego Męskiego Gimnazjum w Przemyślu. Po trzech miesiącach naukę przerwał z powodu likwidacji szkoły i deportacji kadry nauczycielskiej na Ukrainę.

W 1947 roku po akcji "Wisła" zamieszkał w Dziarnówkach Dużych (obecnie Dziarny) w powiecie Susz w woj. olsztyńskim, gdzie rodzice otrzymali gospodarstwo rolne. W roku szkolnym 1950/51 był uczniem II klasy wieczorowej Państwowej Średniej Szkoły Zawodowej w Iławie.

W roku akademickim 1955/56 rozpoczął studia na Wydziale Mleczarskim Wyższej Szkoły Rolniczej w Olsztynie. Od 1956 roku działał w olsztyńskim kole Ukraińskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego. W latach 1957-1958 był etatowym sekretarzem Wojewódzkiego Oddziału UTSK. Współorganizował min. wystawę ukraińskich wyszywanek i koncert ukraińskiego chóru dla mieszkańców Olsztyna i okolic. Studia ukończył w 1961 r. z dyplomem mgr inżyniera mleczarstwa.

II Międzynarodowa Konferencja Naukowa "Ukraińcy i ich sąsiedzi na przestrzeni wieków: polityka, gospodarka, religia, kultura i życie codzienne"

Ukraińskie Towarzystwo Historyczne w Polsce zaprasza na II Międzynarodową konferencję naukową „Ukraińcy i ich sąsiedzi na przestrzeni wieków: polityka, gospodarka, religia, kultura i życie codzienne", która odbędzie się w Przemyślu, w Domu Ukraińskim, 11-13 września 2020 r.
Konferencja będzie miała charakter interdyscyplinarny. Jej celem będzie zdiagnozowanie dotychczasowego stanu badań nad szeroko pojętymi relacjami Ukraińców z ich sąsiadami na przestrzeni wieków. W horyzoncie badawczym umieszczamy wszakże nie tylko te narody, które obecnie graniczą z Ukrainą, czyli Białorusinów, Polaków, Rosjan, Rumunów, Słowaków i Węgrów, ale także wszystkie narodowości zamieszkujące ziemie ukraińskie. Interesująca wydaje się również refleksja nad stosunkami między diasporą ukraińską z jej sąsiadami, zwłaszcza w Kanadzie i USA. Naszą konferencją chcemy zintensyfikować dotychczasowe badania, ale także pragniemy skierować je na przestrzenie dotychczas naukowo nieeksploatowane.
Języki konferencji: wszystkie słowiańskie oraz język angielski.
Osoby zainteresowane udziałem w konferencji prosimy o wypełnienie deklaracji uczestnika i przesłanie jej do końca maja 2020 r. drogą elektroniczną na adres: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Warunkiem udziału w obradach będzie zatwierdzenie tematu referatu przez Komitet Naukowy i Organizacyjny oraz wniesienie „opłaty konferencyjnej". Przewidywany koszt wynosi 300 zł (70 EURO). Dla uczestników z Ukrainy koszt 35 EURO. W ramach tej opłaty organizatorzy zapewnią wyżywienie (obiad i kolację w dniu 19.09) oraz publikację wygłoszonych na konferencji referatów w pracy zbiorowej wydanej w punktowanym wydawnictwie naukowym. Szczegóły związane z wniesieniem opłaty, kwestie noclegu i redakcji tekstów zostaną przesłane po przyjęciu tematu referatu przez Komitet Naukowy i Organizacyjny Konferencji. Liczba czynnych uczestników konferencji jest ograniczona.
Organizatorzy zastrzegają sobie możliwość odrzucenia referatu jeżeli jego treść nie byłaby zbieżna z tematyką konferencji, tekst nie spełniałby wymogów pracy naukowej lub byłby zredagowany niezgodnie z określonymi przez redaktorów zasadami. W pierwszej kolejności do druku będą przekazywane teksty osób, które wezmą osobiście czynny udział w Konferencji.

W imieniu Komitetu Naukowego Prof. Igor Hałagida
W imieniu Komitetu Organizacyjnego Prof. Roman Drozd

Zgłoszenie w języku polskim

Зголошення в українській мові

Olha Kharchyshyn, Bohdan Halczak

Pieśń „Hej sokoły!” cieszy się obecnie dużą popularnością zarówno w Polsce jak i na Ukrainie. Występuje w kilku wariantach, które nieco różnią się między sobą. Wariant najbardziej rozpowszechniony w języku polskim jest następujący[1]:

Zmarł Mychajło Kozak

12 stycznia 2020 r. w wieku 87 lat zmarł w Przemyślu Mychajło Kozak, współtwórca i długoletni członek Ukraińskiego Towarzystwa Historycznego w Polsce. Od lat 50. XX w. był aktywnym działaczem społecznym, członkiem UTSK i Związku Ukraińców w Polsce. Był autorem licznych publikacji w "Naszym Słowie", "Ukraińskim Kalendarzu" i Ukraińskim Almanachu". Ponadto wydał szereg książek, m.in. "Невтомний душпастир", "Гребенне у Другій світовій війні" i "На життєвій стежині". Wspomnienie o śp. Mychajle Kozaku zamieszczone zostały w nr 8 tygodnika "Nasze Słowo" https://www.nasze-slowo.pl/

Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej w Słupsku wydało kolejną monografie prof. Romana Drozda. W jej rekomendacji z okładki czytamy: " Społeczność ukraińska w Polsce, tragicznie doświadczona w wyniku konfliktu polsko-ukraińskiego lat wojny i okresu powojennego, zrozumiała w swej większości, że kluczem do zgodnego życia z polskimi sąsiadami  jest wzajemne przebaczenie wyrządzonych krzywd. Dlatego z wielkim zadowoleniem przyjęła gesty pojednania uczynione przez Kościoły rzymsko- i greckokatolicki oraz prawosławny, jak również kroki poczynione w tym kierunku przez prezydentów Polski i Ukrainy. W pojednawczą działalność włączył się także Związek Ukraińców w Polsce. Nie oznacza to oczywiście, że wszystkie działania podejmowane przez ZUwP sprzyjały dialogowi. Utrudniała go odmienna ocena konfliktu polsko-ukraińskiego, jak również kroki części Ukraińców na rzecz upamiętnienia ukraińskich ofiar tego konfliktu, zwłaszcza należących do UPA. To z kolei godziło w odczucia Polaków. O tych i innych kwestiach traktuje niniejsza praca".